Η ιστορία των Σοφάδων

Οι Σοφάδες βρίσκονται στην πιο κεντρική και περίοπτη θέση της θεσσαλικής πεδιάδας. Είναι ωραία και σύγχρονη πόλη, με μια νέα ρυμοτομία και νέα οικήματα που κτίστηκαν μετά τον καταστρεπτικό σεισμό του 1954. Ανήκει διοικητικά στο νομό Καρδίτσας, απ’ την οποία απέχει 18 χιλιόμετρα.


  Οι πιο πιθανές απόψεις για την ετυμολογία της λέξης είναι δύο. Η μία άποψη είναι ότι το τοπωνύμιο Σοφάδες είναι κυριώνυμο και δηλώνει ότι η περιοχή ήταν ιδιοκτησία κάποιας οικογένειας των Σοφάδων. Η άλλη άποψη φαίνεται πιο πιθανή και δείχνει ότι το όνομα της πόλης προέρχεται από τους «Σοφάδες» χωμάτινα υπερυψωμένα τετράπλευρα που έχτιζαν σαν εξέδρες στις αυλές των σπιτιών και όπου κάθονταν, δειπνούσαν και κοιμούνταν το βράδυ τους ζεστούς μήνες του χρόνου.


  Ο οικισμός των Σοφάδων αναφέρεται στην απογραφή του 1454 -55 ως “σοφού” και ήταν τιμάριο ενός σπάθη του Φαναρίου. Σπουδαίες είναι οι ιστορικές πληροφορίες που μας δίνουν για τους Σοφάδες περιηγητές, γεωγράφοι και εφημερίδες, όπως ο Αγγλος συνταγματάρχης και περιηγητής Ληκ., που πέρασε από τους Σοφάδες το 1810, ο Νικ. Μάγνης το 1860, ο επίσκοπος Λιτζάς και Αγράφων Διόνυσος, ο Θεμ. Λάζος στην εφημερίδα της Λαμίας «Ευνομία» το 1878 και ο δημοσιογράφος Σπυρ. Παναγέλης το 1881.


  Οι Σοφάδες πέρασαν στην κυριότητα του Ελληνα τσιφλικά και τραπεζίτη Γ. Ζαρίφη λίγο πριν την προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881 και υπέφεραν το πάνδεινα απ’ την τυραννική συμπεριφορά του τσιφλικά. Έτσι οι Σοφαδίτες γεωργοί αναγκάστηκαν μόνοι τους να οργανωθούν και να ξεσηκωθούν για να απαλλαγούν από το ζυγό των τσιφλικάδων συστήνοντας τον πρώτο Γεωργικό Σύλλογο στην Καρδίτσα το 1909. Το Φεβρουάριο του 1910 συγκροτήθηκε το ένοπλο συλλαλητήριο στην Καρδίτσα με πρώτο θύμα των αγροτών το Χρήστο Σάλτα.


  Στις 05-03-1923 επί κυβερνήσεως του Θεσσαλού ένδοξου στρατηγού Ν. Πλαστήρα δημοσιεύτηκε νομοθετικό διάταγμα για την ολοκληρωτική απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και την αποκατάσταση των ακτημόνων καλλιεργητών.


  Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους το 1881 σχηματίστηκε ο Δήμος Κιερίου το 1883 με δήμαρχο τον αείμνηστο Ι. Πέτσα. Η ονομασία του Δήμου προέρχεται απ’ την αρχαία πόλη Κιέριον (Αρνη).

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Σοφάδων